Silniki indukcyjne o mocy < 0,75kW
Małe silniki o mocy mniejszej niż 0,75kW nie zostały objęte Rozporządzeniem Nr 640/2009 w sprawie wykonania dyrektywy 2005/32/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do wymogów dotyczących ekoprojektu dla silników elektrycznych. Sprawność małych silników jest znacznie mniejsza od sprawności dużych silników. Producenci małych silników w swojej ofercie mają urządzenia 2-, 4- i 6-biegunowe o napięciu znamionowym 400V i częstotliwości 50Hz. Ze względu na częstość stosowania małych silników w gospodarstwach domowych i gospodarstwach rolnych zostały one zaprezentowane na stronie TOPTEN.
Dodatkowe informacje
Publikacje
- "Porównanie kosztów cyklu życia standardowych i energooszczędnych silników indukcyjnych niskiego napięcia" Artykuł prasowy autorstwa Macieja Bernata, Tomasza Zielińskiego - (569kB)
Linki
- www.pemp.pl/ - Portal Efektywności Energetycznej w Napędach Elektrycznych
- Motor Challenge Programme - Program Motor Challenge jest programem wspieranym przez Komisję Europejską. Jego celem jest zwiększenie sprawności energetycznej używanych w państwach UE elektrycznych układów napędowych. (ang.)
Silniki indukcyjne o mocy 0,75kW- 375kW
Dnia 16 czerwca 2011 roku, zgodnie z Rozporządzeniem Nr 640/2009 w sprawie wdrażania Dyrektywy 2005/32/WE Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącej wymogów ekoprojektu dla silników elektrycznych, zakazana została sprzedaż silników standardowych, czyli o tzw. klasie IE1, natomiast wymagane jest dostarczanie wersji o podwyższonej sprawności, a więc typu IE2 lub IE3. Dla producentów silników nowe przepisy oznaczają duże zmiany, jeżeli chodzi o rozwiązania technologiczne stosowane w ich produktach. Silniki o klasie IE1 mogą w dalszym czasie być eksploatowane lub przechowywane na magazynach i być uruchomione w późniejszym terminie. Rozporządzenie dotyczy silników indukcyjnych 2-, 4- i 6-biegunowych o mocy w przedziale od 0,75kW do 375kW i napięciu znamionowym do 1000V. Akt prawny nie dotyczy silników o specjalnym przeznaczeniu do pracy w miejscach zagrożonych wybuchem czy silników wysokotemperaturowych lub wersji z hamulcami.
Rozporządzenie wprowadza te wymogi zgodnie z nową klasyfikacją IE i następującym harmonogramem:
- od dnia 16 czerwca 2011 r. silniki o mocy znamionowej w granicach 0,75-375 kW muszą odpowiadać co najmniej klasie sprawności IE2,
- od dnia 1 stycznia 2015 r. silniki o mocy znamionowej w granicach 7,5-375 kW muszą odpowiadać co najmniej klasie sprawności IE3, lub odpowiadać klasie sprawności IE2 oraz być wyposażone w układ płynnej regulacji prędkości obrotowej,
- od dnia 1 stycznia 2017 r. wszystkie silniki o mocy znamionowej w granicach 0,75-375 kW muszą odpowiadać co najmniej klasie sprawności IE3, lub odpowiadać klasie sprawności IE2 oraz być wyposażone w układ płynnej regulacji prędkości obrotowej.
W normie IEC 60034-30-1(W Polsce PN- EN 60034-30-1 pt. Maszyny elektryczne wirujące. Część 30-1. Klasy sprawności silników prądu przemiennego bezpośrednio zasilanych z sieci (kod IE) zdefiniowano następujące klasy sprawności:
- IE1 - Standard efficiency (silniki standardowe)
- IE2 - High efficiency (silniki o podwyższonej sprawności)
- IE3 - Premium efficiency (najwyższy poziom sprawności)
- IE4 - Super premium efficiency.
Dla producentów, wchodzące dnia 16 czerwca 2011 wymogi określone w Rozporządzeniu 640/2009 w sprawie wykonania dyrektywy 2005/32/WE Parlamentu Europejskiego w odniesieniu do wymogów dotyczących ekoprojektu, zostały nałożone ograniczenia sprzedaży silników.
Poniższa tabela przedstawia minimalne wymagane sprawności dla silników wg oznakowania IE zasilanych napięciem o częstotliwości 50 Hz. Należy podkreślić, że norma ta podaje również wymagania dla silników zasilanych napięciem o częstotliwości 60 Hz, co może być uznane za element ujednolicający światowy rynek silników energooszczędnych.
Tabela 1. Minimalne sprawności dla silników o podwyższonej sprawności wg klasyfikacji IE (IE2) 50 Hz
Tabela 2. Minimalne sprawności dla silników o sprawności premium wg klasyfikacji IE (IE3) 50 Hz
Sprawność silnika jest miarą efektywności z jaką energia elektryczna jest przekształcana w energię mechaniczną. Parametr ten wyraża się jako stosunek mocy mechanicznej silnika do mocy elektrycznej pobranej:
Sprawność silnika zależy przede wszystkim od obciążenia, moc znamionowa, i szybkość, Parametr ten zazwyczaj podawany jest dla 100% obciążenia, 75% obciążenia i 50% obciążenia.
Sprawność energetyczną silników elektrycznych można zwiększyć przede wszystkim, ograniczając straty energii, która zamieniana jest na ciepło. W czasie pracy silnika przemiana taka zachodzi zarówno w wirniku i w stojanie, jak i w dodatkowych elementach. Straty ogólnie podzielić można na cztery grupy: straty w uzwojeniu (tzw. straty w miedzi lub inaczej - obciążeniowe), w rdzeniu (tzw. straty w stali), straty mechaniczne (tarcia) oraz straty dodatkowe
Wszystkie silniki elektryczne 2-, 4- i 6-biegunowe, niskiego napięcia o mocy w granicach 0,75kW do 7,5 kW zaprezentowane na stronie TOPTEN należą do grupy silników o podwyższonej sprawności (High efficiency IE2). Szczegółowe parametry techniczne silników elektrycznych zostały zasięgnięte z katalogów producenta dostępnych na stronach internetowych. W katalogach producentów powinny znajdować się informacje z jakiej normy zostały wyliczone i podane sprawności. Przypomnijmy, obecnie obowiązującą normą wyznaczania sprawności jest IEC 60034-2-1:2007.
Dodatkowe informacje
Publikacje
- "Porównanie kosztów cyklu życia standardowych i energooszczędnych silników indukcyjnych niskiego napięcia" Artykuł prasowy autorstwa Macieja Bernata, Tomasza Zielińskiego - (569kB)
Normy i etykiety
- ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (WE) NR 640/2009 z dnia 22 lipca 2009 r. w sprawie wykonania dyrektywy 2005/32/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do wymogów dotyczących ekoprojektu dla silników elektrycznych (813kB)
Linki
- www.pemp.pl/ - Portal Efektywności Energetycznej w Napędach Elektrycznych
- Motor Challenge Programme - Program Motor Challenge jest programem wspieranym przez Komisję Europejską. Jego celem jest zwiększenie sprawności energetycznej używanych w państwach UE elektrycznych układów napędowych. (ang.)
02/2018 oprac. FEWE