Środowisko
Energia: Około jedna trzecia całkowitego zużycia energii pierwotnej przypada na silnikowy ruch uliczny, a głównie na samochody. Mimo, że pojawiają się nowe, bardziej sprawne samochody, nie są one w stanie zrekompensować tego, co powoduje ciągle zwiększający się ruch uliczny. Zużycie energii spowodowane wzrostem ruchu na drogach przekracza oszczędności energii osiągane przez nowsze modele.
Eco ranking: System eko rankingu określa szkodliwe wpływy takie jak emisje zanieczyszczeń i hałasu (patrz: kryteria wyboru). Topten wyróżnia 10 najlepszych samochodów w 8 kategoriach. Pełna lista samochodów europejskich dostępna jest pod adresem
www.ecomobiliste.ch
(francuski) lub
www.autoumweltliste.ch
(niemiecki).
Silniki i paliwa
Silniki benzynowy czy diesla: silnik diesla (wysokoprężny) jest bardziej sprawny niż benzynowy, ale ten drugi z kolei emituje znacznie mniej substancji szkodliwych dla zdrowia człowieka niż ten pierwszy. Silnik diesla w porównaniu do benzynowego emituje rakotwórcze cząsteczki sadzy oraz do sześciu razy więcej trujących tlenków azotu. Z tego powodu Topten i ATE stanowczo
odradzają używanie silników diesla w samochodach bez filtra cząstek stałych (ang.
particle filter). Samochody bez takiego filtra, nie były brane pod uwagę przy tworzeniu list Topten.
Silniki na gaz ziemny (CNG): Główną zaletą zużycia skroplonego gazu ziemnego jest mniejsza emisja CO2 w porównaniu do silników benzynowych i diesla. (Przyjmuje się, że pojazd napędzany biogazem wyprodukowanym z odpadów ekologicznych w ogóle nie emituje CO2). Gaz ziemny ma o połowę mniej szkodliwy wpływ na środowisko niż benzyna i nawet 70% mniej szkodliwy niż diesel.
Silniki hybrydowe:Napęd hybrydowy to połączenie silnika spalinowego i elektrycznego. Pojazdy z napędem hybrydowym są sprawniejsze, cichsze i emitują mniej szkodliwych substancji. Silniki te mogą pracować na przemian lub naraz, w zależności od potrzeb, np: w mieście elektryczny, za miastem spalinowy. Silnik elektryczny może być prądnicą i ładować akumulatory lub kondensator w wyniku napędzania silnikiem spalinowym lub w wyniku hamowania silnikiem.
Silniki na gaz płynny (LPG): gaz LPG (ang. Liquefied Petroleum Gas) jest produktem ubocznym rafinacji ropy naftowej. Paliwo to składa się z propanu i butanu, ale proporcje tych gazów mogą być różne. Paliwo to upłynnia się pod
ciśnieniem i transportuje w zbiornikach ciśnieniowych.
Jak jeździć ekonomicznie i ekologicznie?
Sposobów na oszczędzanie paliwa jest tak wiele, że można pokusić się o stwierdzenie, że co kierowca to porada. W zasadzie właściwszym wydaje się stwierdzenie, że są to porady jak należy jeździć i dotyczą prawidłowej jazdy, a niestosowanie się do nich powoduje zwiększone zużycie paliwa i wzrost emisji substancji szkodliwych do powietrza. Niezależnie jednak od podejścia do tego tematu poniżej kilka sposobów na to, aby nieco rzadziej zaglądać na stacje benzynowe i odciążyć już nadwyrężone środowisko naturalne.
Masa pojazdu. Niemieccy eksperci z ADAC (niem. Allgemeine Deutsche Automobil-Club) obliczyli, że dołożenie 100 kg do ciężaru pojazdu może spowodować po przejechaniu 100 km wzrost zużycia paliwa od 0,2 do 0,6 litra, gdyż to właśnie wprost od masy zależy ilość energii wytworzonej przez silnik podczas ruszania/przyspieszania. Wniosek jest prosty. Jeżeli ktoś wozi w bagażniku sporo niepotrzebnych do eksploatacji pojazdu rzeczy, to musi liczyć się z tym, że przy dystrybutorze zapłaci dodatkową opłatę za ich przewóz.
Aerodynamika. Równie cenną informacją uzyskaną od ekspertów z ADAC, jest fakt, że na zużycie paliwa ma wpływ zmiana aerodynamiki pojazdu. Bagażniki na narty lub rowery mogą zwiększyć zużycie paliwa o ok. 10-15%. Ponieważ efekt ten zwiększa się wraz ze wzrostem prędkości, zaleca się, aby mając jakikolwiek bagaż na dachu nie jechać szybciej niż 130 km/h, ponieważ przy wysokich prędkościach w sam samochód zmieni się w paliwożernego smoka.
Krótkie odcinki trasy. Samochód z silnikiem benzynowym zużywa powyżej 30 litrów na 100 km, gdy wyrusza w trasę z zimnym silnikiem. Sytuacja taka występuje, gdy wielokrotnie przejeżdżamy naszym autem odcinki o długości poniżej 100 metrów. W takim trybie pracy silnik pracuje wciąż na „ssaniu”, a więc potrzebuje znacznie więcej benzyny. Jeżeli ktoś w zimie szybko rusza z miejsca, nie powinien dziwić się, gdy staje się częstym gościem stacji benzynowej. Powodem są właśnie te krótkie odcinki, na których silnik nie ma wystarczająco dużo czasu na rozgrzanie. Aby w znacznej mierze wyeliminować ten problem, wystarczy wcześniej zaplanować, gdzie zaparkujemy i dokąd się udajemy. Czasem przejście kilku metrów pieszo nie tylko pozwoli zaoszczędzić parę złotych za nie spalone kilka litrów paliwa, ale pozytywnie wpłynie na naszą sprawność fizyczną.
Krótkie postoje. Paliwo marnuje się także w przypadku, gdy silnik pracuje, a pojazd stoi np.
na światłach przed przejazdem kolejowym lub w korkach ulicznych. W tych przypadkach, aby zaoszczędzić paliwo, można po prostu przekręcić kluczyk i wyłączyć silnik. Należy jednak
pamiętać, że opłaca się to tylko przy postojach powyżej jednej minuty i tylko przy gorącym silniku. Przestrzegamy też przed nadmierną przesadą i doprowadzaniem naszymi oszczędnościami do zaburzeń w ruchu innych pojazdów. Silnik należy uruchamiać, gdy widzimy, że pojazd przed nami również uruchamia silnik. Dłuższe oczekiwanie wymusza szybkie ruszanie z miejsca, które wpływa na znaczny wzrost zużycia paliwa.
Opony.
Opony mają duży wpływ na zużycie paliwa. Pamiętajmy o okresowym sprawdzaniu ciśnienia, zwłaszcza jesienią i latem, gdy temperatura otoczenia ulega dużym zmianom. Gdy spadnie ciśnienie w kołach, to zawsze ma to wpływ na zużycie paliwa. Testy opon wykonane przez ADAC wykazały, że silna zależność pomiędzy zbyt wysokim, jak i zbyt niskim ciśnieniem powietrza w ogumieniu oraz zużyciem paliwa może zaowocować spalaniem większym nawet o 6%.
Urządzenia elektryczne w samochodzie. Doświadczeni kierowcy wiedzą, że zużycie paliwa w pojeździe zależy od zużywanej energii elektrycznej. Obliczenia wykazują, że pojazd spala około 1 litra paliwa więcej, gdy urządzenia elektryczne wymagają około 1 kilowata energii elektrycznej. Szczególnie energochłonnymi urządzeniami są wentylator oraz ogrzewanie szyb. Także wszelkiego rodzaju urządzenia umilające jazdę zwiększają zużycie paliwa. Do najbardziej „przyjemnych” energochłonnych urządzeń należy klimatyzacja. ADAC ustaliło, że do działania klimatyzacji wymagane jest dodatkowe zużycie paliwa w ilości od 0,3 do 0,7 litra paliwa na godzinę jazdy. Dlatego więc radzimy używać klimatyzacji tylko w uzasadnionych przypadkach.
Otwarte okna. Stosowanie latem szeroko otwartych okien lub szyberdachu również wpływa na wzrost zużycia paliwa. Testy wykazały, że przy prędkości 130 km/h Audi A4 z w pełni otwartym oknem kierowcy zużywało o 0,13 litra więcej paliwa, zaś VW
Golf o blisko 0,3 litra.
Płynna jazda. Doświadczeni kierowcy wiedzą także o istnieniu zależności: im wyższe obroty silnika, tym wyższe zużycie paliwa i na odwrót. Na dodatek nie jest to proporcja liniowa. Po pierwsze, nowoczesne samochody zapewniają zdecydowanie lepszą ekonomikę pracy silnika, a zastosowane w nich systemy sprawiają, że warto zmieniać bieg na wyższy, gdy tylko to możliwe. Jak najszybciej zmieniajmy biegi (już przy 2 000 - 2 500 obr./min), rozpędzajmy samochód płynnie, bez niepotrzebnego szarpania. Lepiej – z punktu widzenia oszczędności – dodać więcej gazu na wyższym biegu, niż kręcić silnik na wyższe obroty. Ruszanie z piskiem opon nie pomoże w dotarciu do celu podróży szybciej, a jedynie zwiększy jej koszty. Kluczem do ekonomicznej jazdy jest bowiem płynność, z czym wiąże się również odpowiednie planowanie drogi. To nie dynamiczne przyspieszenia i hamowania, lecz właśnie płynność i przewidywanie sytuacji staje się podstawą ekonomicznej jazdy.
Pozostaje pytanie czy warto? O jakie ilości paliwa tak naprawdę toczy się gra? Oczywiście podanie dokładnej wartości nie
jest możliwe, gdyż zależy to od wielu czynników, w tym od samochodu. Jednak eksperci twierdzą, że zmiana sposobu jazdy na bardziej ekonomiczny prowadzi do oszczędności od 1 do nawet 2 litrów paliwa na każde 100 km! Daje to ok. 100 – 200 km więcej przejechanych km na jednym baku. Naszym więc zdaniem, naprawdę warto!
oprac. FEWE, 07/2020